Có thể nào một bài hát làm cho người nghe nó
phải chết không? Nghe có vẻ phi lý, nhưng đó là sự thật đối với một bài hát
mang tên Gloomy Sunday.
“Gloomy Sunday” là tên của một bài hát kể về 1
tình yêu đã mất. Thật đúng như tựa đề của nó, bài hát được viết vào một ngày
Chúa Nhật thật ảm đạm của tháng 12 năm 1932 bởi 1 nhà soạn nhạc tên là Reszo
Seress.
Reszo thường nằm nguyên ngày trong căn phòng của mình ở thủ đô Paris. Người phụ
nữ anh yêu vừa cự tuyệt tình yêu cao thượng của anh. Reszo luôn luôn tôn thờ
tình yêu của mình, nên vì vậy anh đã phải đau khổ thật nhiều khi tình yêu của
anh bị từ chối. Trong nỗi thất vọng, anh đã sáng tác ra bài hát sầu thảm nhất
trong đời. Khi bài nhạc được hoàn thành, Reszo cảm thấy nhẹ nhàng hơn đôi chút
trong lòng. Tuy nó không bù vào nỗi mất mát tình yêu to lớn kia, nhưng bài hát
của anh ta thật hay – đủ hay để được đưa vào dĩa nhạc thời bấy giờ.
Khi Reszo cố gắng bán “Gloomy Sunday”, thoạt
đầu anh đã gặp nhiều khó khăn khi tìm người tiêu thụ. Các nhà sản xuất dĩa nhạc
cho rằng bài hát nghe rất lạ và quá buồn thảm để trở thành 1 dĩa nhạc có giá
trị.
Một nhà sản xuất đã viết rằng: ” Có cả một mối
tuyệt vọng bị cưỡng ép thật kinh khủng trong bài hát ấy. Tôi không nghĩ rằng nó
sẽ đem lại điều gì hay ho cho người nào nghe bài hát ấy.”
Nhưng không vì thế mà Reszo ngừng cố gắng để
tìm mối tiêu thụ. Cuối cùng, anh ta đã tìm được một nhà sản xuất chịu phát hành
nhạc của anh. Khi bài hát được tung ra thị trường cũng là lúc nhiều sự việc lạ
lùng bắt đầu xảy ra.
Một người đàn ông đang ngồi trong 1 quán café
đông đúc tại Budapest đòi ban nhạc chơi bản “Gloomy Sundaỵ” Người đàn ông ngồi
tại bàn ông ta vừa nhấp rượu champagne vừa lắng nghe bài nhạc. Khi bản nhạc
chấm dứt, người đàn ông trả tiền, rời khỏi quán, và vẫy 1 chiếc xe taxi. Vừa
ngồi vào trong xe, ông ta liền lôi ra 1 khẩu súng và tự kết liễu đời mình.
Vài ngày sau đó, một cô gái bán hàng thật trẻ
đã tự treo cổ tại Berlin. Nằm phía dưới chân của cô gái là tờ nhạc của bài
“Gloomy Sunday”.
Một cô thư ký xinh đẹp tại New York tự tử
trong căn apartment bằng hơi ga đã để lại một mẩu giấy nhỏ xin yêu cầu bản nhạc
“Gloomy Sunday” được chơi vào buổi lễ an táng cô.
Khắp thế giới, có nhiều bài tường trình về
những cái chết liên quan đến bài hát ấỵ Ca sĩ chết trong lúc hát. Người ta chết
trong lúc nghe.
Cuối cùng thì công ty truyền thông Anh Quốc
phải cấm hẳn bài “Gloomy Sunday” vào những buổi phát thanh thường lệ trên làn
sóng. Công ty này không thể làm ngơ trước những lời phiền hà đến từ bài hát ấy.
Nhiều hệ thống viễn thông Hoa Kỳ cũng nhanh
chóng làm giống vậỵ Mười lăm quốc gia khác đã đâm đơn kiện bài hát. Các luật sư
quanh thế giới đã tranh luận rằng người soạn nhạc của bài hát có nên chịu trách
nhiệm cho hàng loạt cái chết là hậu quả của sự sáng tạo của anh ta hay không.
Nhưng khi các đài radio cố gắng hủy bỏ bài hát thì nó càng trở nên phổ biến
hơn. Người ta còn cản thấy hào hứng hơn khi nghe bài hát “tự tử” này (suicide
song).
Bài hát dường như ảnh hưởng mọi người không
phân biệt gì đến tuổi tác hay tầng lớp. Một người đàn ông 80 tuổi tự hủy diệt
đời mình bằng cách nhảy từ cánh cửa sổ lầu bảy xuống trong khi bài nhạc đang
hát. Một cô gái 14 tuổi chết đuối khi trong tay còn cầm một bản copy của bài
“Gloomy Sunday”.
Một nạn nhân trẻ tuổi khác, một cậu bé sai vặt
người Ý, đang đi ngang một người ăn xin trên lề đường đang hát bản nhạc “Gloomy
Sunday” đột nhiên dừng lại, để chiếc xe đạp của cậu sang một bên, tiến dần đến
chỗ người ăn xin và cho ông ta hết số tiền mà cậu đang có. Sau đó chẳng một lời
nào, cậu bé đi đến một cây cầu gần đấy và tự nhảy xuống tìm lấy cái chết.
Báo chí lượm lặt hết tất cả những câu chuyện
và gửi phóng viên đến phỏng vấn Reszo và hỏi anh ta nghĩ gì về điều ấỵ Nhưng
Reszo cũng bàng hoàng như bao người khác. Anh ta cũng chẳng hiểu vì sao bài hát
của mình đã gây ra nhiều điều bất thường đến vậy.
Từ đó, người soạn nhạc dường như bị truyền
nhiễm những điều bất lành theo sau bài nhạc bất cứ khi nào và nơi đâu khi bản
nhạc được chơi lên. Khi bài “Gloomy Sunday” trở thành một “top hit” trong tuần,
Reszo đã viết một lá thư gửi cho người yêu cũ của chàng và xin thêm một cơ hội
nữa để nối lại mối duyên xưa.
Ngày hôm sau, người ta tìm thấy thi hài của cô
gái trẻ đã chết vì uống thuốc quá liều lượng. Bên cạnh cô ta là một tờ giấy với
nét chữ nghệch ngoạc trên ấy nhưng còn có thể đọc được. Đó là tên của bài nhạc
“Gloomy Sunday”.
Đến lúc này thì Reszo chẳng còn nghi ngờ gì về
bài hát mang đầy tính nguyền rủa của chính mình. Lần đầu tiên trong đời, Reszo
cố gắng thu hồi lại bài nhạc để nó khỏi bị lan ra nhiều thêm. Nhưng tất cả mọi
nổ lực của anh đều không thành. Bài hát càng bị cấm, nó lại càng trở nên phổ
biến hơn. Những bản copy lậu được bày bán trên đường phố như một loại trái cấm.
Trong mỗi quốc gia, số người chết lại càng gia
tăng. Bài hát đã đem lại nhiều lời đồn đãi chết người đến nỗi các nhạc sĩ không
dám chơi bài ấy hay thậm chí các ca sĩ cũng sợ không dám hát.
Thời gian trôi quạ Chiến tranh thế giới lần
thứ 2 bùng nổ và người ta cũng bắt đầu quên đi bài hát ấỵ Dần dần, cơn sốt bài
hát được lắng dịu xuống.
Vào thời điểm này Cơ Quan Truyền Thông Anh
Quốc quyết định nới lỏng lệnh cấm bài hát. Đài BBC cho phát thanh “Gloomy
Sunday” trên làn sóng điện, nhưng bấy giờ bài nhạc chỉ còn là một hợp tấu khúc
(orchestral piece). Từ ấy bài hát được sửa lại theo lối hoà âm hợp khúc này.
Cũng bài nhạc được sửa lại theo kiểu version
mới này được phát ra và cứ lập đi lập lại hàng giờ trong một căn apartment nhỏ.
Người cảnh sát đi tuần gần đấy cứ phải nghe mãi một bài hát và lấy làm lạ.
Tiếng âm nhạc phát ra từ cánh cửa sổ của một hộ apartment trên con phố mà người
cảnh sát tuần tiểu. Cảm thấy lạ vì người nào có thể nghe mãi một bài hát cứ hát
đi hát lại mãi thật nhiều lần mà không ngừng nghỉ, người cảnh sát cuối cùng
quyết định điều tra.
Khi viên cảnh sát bước vào căn nhà, “Gloomy
Sunday” đang được hát trên dàn máy hát xoay tròn tự động. Thân thể của một
thiếu phụ đang nằm cạnh chiếc bàn nơi để chiếc máy hát đang chạỵ Người thiếu
phụ đã chết với một liều thuốc ngủ cực mạnh.
Đây mới chỉ là một bắt đầu của hàng loạt cuộc
tự tử khác nối tiếp. Một lần nữa, Cơ Quan Truyền Thông Anh Quốc phải ra cấm
lệnh đối với bài hát.
Giờ đây thì Reszo Seress đã trở thành một
người luôn bị ám ảnh bởi những cái chết do bài hát của anh ta gây nên.
Có hơn 100 người chết sau khi nghe bài hát
“Gloomy Sunday”. Bài hát vẫn có thể được nghe từ thời này sang thời khác. Gần
đây, số tường trình về những cái chết liên quan đến bài hát ấy không còn nữạ Có
lẽ lời nguyền năm xưa đã hết linh nghiệm chăng? Có thể là vậỵ
=========
=========
Billie Holiday
Gloomy Sunday
Gloomy Sunday
Sunday is gloomy
My hours are slumberless
Dearest the shadows
I live with are numberless
Little white flowers
Will never awaken you
Not where the black coach
Of sorrow has taken you
Angels have no thought
Of ever returning you
Would they be angry
If I thought of joining you
Gloomy Sunday
Sunday is gloomy
With shadows I spend it all
My heart and I have decided
To end it all
Soon there’ll be flowers and prayers
That are said I know
But let them not weep
Let them know
That I’m glad to go
Death is no dream
For in death I’m caressing you
With the last breath of my soul
I’ll be blessing you
Gloomy Sunday
Dreaming
I was only dreaming
I wake and I find you asleep
In the deep of my heart dear
Darling I hope
That my dream never haunted you
My heart is telling you
How much I wanted you
Gloomy Sunday
Gloomy Sunday
My hours are slumberless
Dearest the shadows
I live with are numberless
Little white flowers
Will never awaken you
Not where the black coach
Of sorrow has taken you
Angels have no thought
Of ever returning you
Would they be angry
If I thought of joining you
Gloomy Sunday
Sunday is gloomy
With shadows I spend it all
My heart and I have decided
To end it all
Soon there’ll be flowers and prayers
That are said I know
But let them not weep
Let them know
That I’m glad to go
Death is no dream
For in death I’m caressing you
With the last breath of my soul
I’ll be blessing you
Gloomy Sunday
Dreaming
I was only dreaming
I wake and I find you asleep
In the deep of my heart dear
Darling I hope
That my dream never haunted you
My heart is telling you
How much I wanted you
Gloomy Sunday
Gloomy Sunday
————————————————
Damia
Sombre dimanche
Damia
Sombre dimanche
Paroles: Jean Marèze, François-Eugène Gonda.
Musique: Seress Rezs 1936
autres interprètes: Anny Flore, Christian Borel, Serge Gainsbourg
autres interprètes: Anny Flore, Christian Borel, Serge Gainsbourg
——————————————————————————–
Sombre dimanche… Les bras tout chargés de
fleurs
Je suis entré dans notre chambre le cœur las
Car je savais déjà que tu ne viendrais pas
Et j’ai chanté des mots d’amour et de douleur
Je suis resté tout seul et j’ai pleuré tout bas
En écoutant hurler la plainte des frimas …
Sombre dimanche…
Je suis entré dans notre chambre le cœur las
Car je savais déjà que tu ne viendrais pas
Et j’ai chanté des mots d’amour et de douleur
Je suis resté tout seul et j’ai pleuré tout bas
En écoutant hurler la plainte des frimas …
Sombre dimanche…
Je mourrai un dimanche où j’aurai trop
souffert
Alors tu reviendras, mais je serai parti
Des cierges brûleront comme un ardent espoir
Et pour toi, sans effort, mes yeux seront ouverts
N’aie pas peur, mon amour, s’ils ne peuvent te voir
Ils te diront que je t’aimais plus que ma vie
Sombre dimanche.
Alors tu reviendras, mais je serai parti
Des cierges brûleront comme un ardent espoir
Et pour toi, sans effort, mes yeux seront ouverts
N’aie pas peur, mon amour, s’ils ne peuvent te voir
Ils te diront que je t’aimais plus que ma vie
Sombre dimanche.
—————————————————————————
Theo
blog Võ Văn Hải