Nhạc sỹ Đức Huy. Ảnh: TL
"Nhạc trẻ thực sự là thảm họa bởi vì các bạn trẻ cứ nhắm mắt học
theo người ta, pha trộn đủ màu, đủ mùi, đủ vị, kiểu như trộn bơ với mắm tôm, rồi
hồn nhiên giới thiệu với công chúng rằng đó là món mới...", nhạc sỹ Đức
Huy nói.
Phải truyền cảm hứng tới người nghe
Thưa nhạc sĩ Đức Huy,
vì sao hiện nay nhạc xưa lại "lấn át" nhạc trẻ?
- Thời bây giờ, nếp sống vội vã trôi đi quá nhanh. Sau những
cuốn trôi đó, đến một lúc tách được khỏi tâm xoáy, tâm hồn con người ta sẽ lắng
lại như một chu kỳ cần thiết. Có phải vì thế mà người ta thích sự trữ tình và
chiều sâu của các nhạc phẩm bất hủ chăng?
Theo anh, nhạc xưa có
những giá trị vượt thời gian chứ không phải chỉ bao gồm các bài nhạc tình lãng
mạn, ướt át, ủy mị như một số người vẫn nghĩ?
- Kho tàng nhạc xưa sở hữu được những tố chất quý, kết hợp
giữa sự sang trọng, tinh tế của âm nhạc và ca từ đậm chất Việt Nam. Điều này đã
được chứng minh qua thời gian rất dài nên không lạ khi nó luôn là sự lựa chọn của
cả người hát lẫn người nghe. Chắc chắn không chỉ những người có tuổi đâu mà tôi
thấy giới trẻ cũng vẫn cảm nhận được giá trị của dòng nhạc này.
Những ca khúc trữ tình
vang bóng ẩn chứa những giá trị vượt thời gian cần được làm mới lại để mang
thêm những giá trị từ hơi thở thời đại?
- Nếu làm được điều đó thì thật tuyệt vời. Và chính điều đó
sẽ duy trì sức sống của tác phẩm. Không còn gì sung sướng bằng khi được thụ hưởng
những tác phẩm có nhiều sự sáng tạo hợp tác trên nguyên tắc nỗ lực cống hiến
cho nghệ thuật. Đối với tôi bây giờ, tiêu chí quan trọng nhất là phải truyền cảm
hứng tới người nghe.
“Sao” như bóng bơm
căng, vỡ ra toàn… nước miếng!
Anh nghĩ sao về tình
trạng danh xưng “ca sỹ” quá nhiều?
- Tôi làm âm nhạc đã 50 năm, trở lại Việt Nam cũng được 9
năm rồi. Tôi đã nghe quá nhiều những câu kiểu như "hiện tượng" đấy,
"ngôi sao của thế hệ kế tiếp" đấy, thế nhưng tôi cứ chờ đợi mãi vẫn
không thấy "sao" tỏa sáng.
Cuối cùng thì chỉ là
những "ngôi sao tự phong" và được thổi phồng?
- Y như một quả bóng được bơm căng lên mãi, căng đến một mức
độ không thể chịu đựng nổi nữa, thì sẽ vỡ tung. Tôi sợ lắm. Bởi vì khi đó bắn
văng ra khắp nơi sẽ chỉ toàn là... nước miếng!
Có đúng là ở Việt Nam
hiện đang xuất hiện những thứ khiến người nghe cứ tưởng là âm nhạc hiện đại
nhưng thực ra thế giới đã có từ lâu rồi?
- Có đấy! Đó thực sự là thảm họa bởi vì các bạn trẻ nhắm mắt
học theo người ta, pha trộn đủ màu, đủ mùi, đủ vị, kiểu như trộn bơ với mắm
tôm, rồi hồn nhiên giới thiệu với công chúng rằng đó là món mới. Tôi sợ nhất là
đi đâu cũng lặp đi lặp lại những màn 12 cô cậu vừa nhảy vừa hát. Nhái Hàn Quốc
làm gì khi mà chính Hàn Quốc cũng đi học mấy món đó từ Mỹ, đưa về đất nước của
họ. Nếu muốn học, thì cần phải có kiến thức thực sự và tìm hiểu đến nơi đến chốn
chứ không phải copy chụp giật, vội vã, chỉ để thỏa mãn thị hiếu cấp thấp và kiếm
lời.
Thời đại “nhạc mỳ ăn
liền”
Đã quá nhiều ý kiến
kêu ca về sự đau đầu với ca khúc Việt hiện đại, rằng nhạc trẻ không ra chất Việt
mà lai căng, sính ngoại, nhiều "chiêu" xào xáo, trơ trẽn, dung tục...?
- Trong lịch sử âm nhạc có thể nhắc tới ban nhạc Anh, The
Beatles như một biểu tượng đã làm thay đổi cục diện âm nhạc của thế giới… Những
năm 1960-1970, âm nhạc mà The Beatles đưa ra khiến công chúng ngỡ ngàng, vì quá
mới mẻ, quá đột phá. Thế nhưng, sau khi phân tích kỹ thì các nhà nghiên cứu đã
phát hiện các học hỏi mà The Beatles đã học từ âm nhạc của Beethoven, Bach...
Tuy nhiên, The Beatles là các học trò giỏi, họ đã lấy được những tinh hoa văn
hóa hàng đầu thế giới để xây dựng và bộc lộ nét tinh anh, hào hoa của chính
mình.
Muốn dùng "chiêu", muốn xào xáo cũng được nhưng vấn
đề là tay nghề "nấu nướng" của bạn cỡ nào? Cần phải thực sự nắm vững
luật, để rồi sau đó mới có thể phá luật, chứ không phải “chưa học bò đã lo học
chạy”, mới vừa có được một, hai ca khúc nổi lên mà đã tự mình nâng mình lên bậc
sư phụ.
Những năm 1990 của thế
kỷ trước, có khái niệm rất phổ biến về "phim mỳ ăn liền", còn hiện
nay, xã hội chúng ta lại sản sinh ra "nhạc mỳ ăn liền"?
- Lỗi này thuộc về thời đại kỹ thuật số, ai cũng có thể tự
đưa hình ảnh và âm thanh của mình lên mạng nhanh quá… Nhạc đại chúng thì không
thể nào phản ánh được mức độ phát triển văn hóa, cho dù là ở một đất nước mà âm
nhạc đại chúng phát triển như nước Mỹ.
Con trai có ngọc phải chịu đau đớn. Nghề nào cũng nhọc nhằn
lắm chứ không phải chỉ có hào hoa với ánh đèn sân khấu đâu. Trước hết, hãy xác
định trong chính lòng mình. Bạn chắc chắn về điều gì nhất? Nếu bạn chắc chắn muốn
hiến dâng cả cuộc đời cho âm nhạc thì hãy đi trên con đường này. Chứ những thứ
na ná như ngọc thật, kiểu như hạt trai giả bằng nhựa chẳng hạn, vẫn có thể lấp
lánh để tô điểm cho cuộc đời đấy, nhưng chỉ được một thời gian nào đó thôi. Thật
- giả sẽ phân minh. Và cho dù là không phân minh được đi chăng nữa, có thể cả
triệu người đeo hạt trai giả và chỉ có một số ít những người sành đến mức phân
biệt được trai thật thì đó thực sự là những con người "có giá", và
giá trị thật thì bao giờ cũng rất cao.
- Cảm ơn anh về cuộc
trò chuyện!
Theo Gia Đình
